หลักการพูด

  การพูด มีความสำคัญต่อชีวิตมนุษย์เป็นอันมาก ไม่ว่าจะอยู่ ณ ที่ใด ประกอบกิจการงานใด หรือคบหาสมาคมกับผู้ใด ก็ต้องสื่อสารด้วยการพูดเสมอ จึงมักพบว่า ผู้ที่ประสบความสำเร็จในกิจธุระ การงาน การคบหาสมาคมกับผู้อื่น ตลอดจนการทำประโยชน์แก่สังคมส่วนรวม ล้วนแต่เป็นคนที่มีประสิทธิภาพในการพูดทั้งสิ้น ส่วนหนึ่งของการพูดสามารถสอน และฝึกได้ อาจกล่าวได้ว่า การพูดเป็น " ศาสตร ์" มีหลักการ และกฎเกณฑ์เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะ ถึงขั้นเป็นที่พอใจอีกส่วนหนึ่งเป็นความสารถพิเศษหรือศิลปะเฉพาะตัวของผู้พูดแต่ละบุคคล บางคนมีความสามารถที่จะตรึงผู้ฟังให้นิ่งอยู่กับที่จิตใจจดจ่ออยู่กับการฟังเรื่องที่พูด ผู้พูดบางคนสามารถพูดให้คนฟังหัวเราะได้ตลอดเวลา ศิลปะเฉพาะตัวนี้ เป็นสิ่งที่ลอกเลียนกันได้ยาก แต่อาจพัฒนาขึ้นได้ในแต่ละบุคคล ซึ่งการพูดที่มีประสิทธิภาพเกิดจากการสังเกตวิธีการที่ดีและมีโอกาสฝึกฝน

        ประเภทของการพูด แบ่งได้ 2 ประเภท คือ

   

 ๑. การพูดระหว่างบุคคล ได้แก่
        ๑.๑ การทักทายปราศัย ลักษณะการทักทายปราศัยที่ดีดังนี้ 
                - หน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส แสดงอาการยินดีที่ได้พบผู้ที่เราทักทาย 
                - กล่าวคำปฏิสันถารที่เป็นที่ยอมรับกันในสังคม เช่น สวัสดีครับ สวัสดีค่ะ 
                - แสดงกิริยาอาการประกอบคำปฏิสันถาร 
                - ข้อความที่ใช้ประกอบการทักทายควรเป็นเรื่องที่ก่อให้เกิดความสบายใจ 
        ๑.๒ การแนะนำตนเอง การแนะนำเป็นสิ่งจำเป็น และมีความในการดำเนินชีวิตประจำวัน บุคคลอาจแนะนำตนเองในหลายโอกาสด้วยกัน การแนะนำตนเองมีหลักปฏิบัติดังนี้คือ ต้องบอกชื่อ นามสกุล บอกรายละเอียดกับตัวเรา และบอกวัตถุประสงค์ในการแนะนำตัว 
       

 ๑.๓ การสนทนา หมายถึง การพูดคุยกัน พูดจาเพื่อนสื่อสารแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิด ความรู้สึก และประสบการณ์ การรับสารที่ง่ายที่สุด คือ การสนทนา 
                - คุณสมบัติของการสนทนาที่ดี คือ 
                - หน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส 
                - ใช้ถ้อยคำสำนวนภาษาที่ง่าย ๆ สุภาพ คำพูดและน้ำเสียงน่าฟัง เป็นกันเองกับคู่สนทนา
    ๒. การพูดในกลุ่ม
การพูดในกลุ่มเป็นกิจกรรมที่สำคัญในสมัยปัจจุบัน ทั้งในชีวิตประจำวันและในการศึกษาเป็นเปิดโอกาสให้สมาชิกในกลุ่มได้ซักถาม แสดงความคิดเห็น หรือเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแล้วมาเล่าให้ฟังกัน มีวิธีการดังต่อไปนี้
                - เล่าถึงเนื้อหาและประเด็นประเด็นสำคัญ ๆ ว่ามีอะไรบ้าง 
                - ภาษาที่ใช้ควรเป็นภาษาที่ง่าย 
                - น้ำเสียงชัดเจนน่าฟัง เน้นเสียงในตอนที่สำคัญ 
                - ใช้กิริยาท่าทางประกอบการเล่าเรื่องตามความเหมาะสม 
                - ผู้เล่าเรื่องควรจำเรื่องได้เป็นอย่างดี 

มารยาทในการพูด

                    ๑.พูดจาไพเราะ

                    ๒.ไม่แย่งกันพูด                    

                    ๓.พูดด้วยคำสุภาพไม่ยาบคาย                  

                    ๔.พูดด้วยน้ำเสียงที่นุมนวน                  

                    ๕.ไม่พูดแทรกจังหวะผู้อื่น                

                    ๖.พูดด้วยหน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส              

                    ๗.ใช้ความดังของเสียงให้พอเหมาะ ไม่เสียงเบาหรือดังเกินไป               

                    ๘.ไม่พูดนินทาว่าร้ายผู้อื่น

                    ๙.เปิดโอกาสให้ผู้ฟังซักถามหรือแสดงความคิดเห็น